1. FOMO là gì
1.1. FOMO trong cuộc sống
FOMO (Fear Of Missing Out) – nỗi sợ bỏ lỡ một điều gì đó tưởng chừng có giá trị, sợ bị mọi người lãng quên. Đây là một hình thức tâm lý do chính trí tưởng tượng của con người tạo ra, đặc biệt là trong giới trẻ hiện nay. Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội thì FOMO ngày càng trầm trọng hơn. Chính cảm giác này tác động không nhỏ đến suy nghĩ và hành vi của bạn dẫn đến những quyết định dựa trên cảm tính chứ không phải nhu cầu thực tế hay mong muốn bản thân.
Chẳng hạn bạn cảm thấy buồn và thiếu sót khi bỏ lỡ một cuộc vui chơi, hội họp hay liên tục kiểm tra điện thoại chỉ vì sợ bỏ lỡ các sự kiện trên mạng xã hội. Khi thấy thứ mình thích đang sale nên phải chớp lấy cơ hội mua ngay lập tức vì sợ hết hàng hết sale. Bạn có thấy hình ảnh mình trong này không? Chắc là có đấy.
1.2. FOMO trong chứng khoán
Trong giao dịch chứng khoán, FOMO là một vấn đề phổ biến mà nhiều nhà đầu tư gặp phải dù là nhà đầu tư nhỏ lẻ hay nhà đầu tư chuyên nghiệp. Nó luôn thôi thúc bạn nghĩ rằng đây là thời điểm thích hợp nhất, tốt nhất để hành động. Vậy thì chúc mừng bạn, đây mới chính là lúc bạn đưa ra những quyết định thiếu lý trí, gây ít nhiều hậu quả. Đây là hội chứng cực kỳ nguy hiểm và là nguyên nhân chính khiến đa số các bạn mới tham gia thị trường chứng khoán trắng tay.
2. Tại sao lại xuất hiện FOMO trong đầu tư chứng khoán.
Cảm xúc thường là một động lực chính đằng sau FOMO. Nếu không được kiểm soát, họ có thể khiến các nhà giao dịch bỏ bê các kế hoạch giao dịch và vượt quá mức rủi ro cho phép. Những cảm xúc phổ biến trong giao dịch bao gồm:
- Tham lam
- Nỗi sợ
- Sự phấn khích
- Ghen tị
- Thiếu kiên nhẫn
- Sự lo ngại
Trong thời đại hiện đại của truyền thông xã hội, nơi cho chúng ta truy cập chưa từng có vào cuộc sống của người khác. Nó xuất phát từ cảm giác rằng các nhà giao dịch khác thành công hơn và nó có thể gây ra những kỳ vọng quá cao, thiếu quan điểm dài hạn, quá tự tin hay quá ít tự tin và không sẵn sàng chờ đợi. Đồng thời những thông tin từ báo chí gây ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán gây tác động lên tâm lý nhà đầu tư.
Khi thị trường bắt đầu có dấu hiệu hưng phấn hay tuyệt vọng, tâm lý FOMO của các nhà đầu tư cũng từ đó mà xuất hiện. Nếu như thị trường đang hưng phấn sẽ thúc đẩy nhà đầu tư mua cổ phiếu ngay lập tức vì sợ bỏ lỡ cơ hội mua được cổ phiếu tốt, giá tốt. Tuy nhiên quá nhiều nhà đầu tư đổ tiền vào thị trường khi hưng phấn sẽ đồng thời tạo ra giá ảo, không thực chất. Đến khi thị trường đảo chiều, các cổ phiếu bắt đầu sụt giảm, các nhà đầu tư lại rơi vào tâm lý hoảng sợ, bán tống bán tháo để cắt lỗ chốt lời.
3. Cách vượt qua hội chúng FOMO trong giao dịch
Trên thị trường tài chính nói chung hay thị trường chứng khoán nói riêng, tâm lý nhà đầu tư ảnh hưởng rất nhiều đến mức độ ổn định của thị trường. Sự tác động của tâm lý khiến nhiều nhà đầu tư rơi vào những quyết định sai lầm rồi phải chịu hậu quả ít nhiều. Kiểm soát được hội chứng FOMO trong đầu tư cũng là một phần chìa khóa để dẫn đến thành công trên thị trường chứng khoán.
Dưới đây là một số hành trang cần thiết mà bạn nên có để kiểm soát được tâm lý của bản thân khi tham gia thị trường chứng khoán.
Nắm vững kiến thức: Trau dồi kiến thức là yếu tố hết sức cần thiết khi bắt đầu một cái gì mới kể cả việc đầu tư. Hãy dành thời gian để tìm hiểu, nghiên cứu kỹ trước khi bắt đầu đầu tư. Bởi nhà đầu tư nào cần phải hiểu rõ quy định giao dịch cũng như nguyên tắc hoạt động trên thị trường chứng khoán. Như vậy xác suất thành công của giao dịch đạt mức tối đa.
Cần có kế hoạch cụ thể: Muốn thực hiện được mục tiêu, trước tiên cần viết ra kế hoạch cụ thể như mã cổ phiếu này đầu tư trong bao lâu, mức lợi nhuận mong muốn hay những rủi ro có thể gặp phải. Kế hoạch đầu tư của bạn càng rõ ràng sẽ càng đánh giá được rủi ro cũng như phân bố danh mục một cách hợp lý.
Nguyên tắc của bản thân: Bạn cần phải có bộ nguyên tắc của riêng bản thân mình và nghiêm khắc với bản thân trong việc tuân thủ những nguyên tắc đó. Điều này giúp bạn không mang tâm lý chạy theo đám đông hay thị trường có “lắc lư” ra sao thì nó cũng chẳng liên quan tới bạn.
Xác định được phong cách đầu tư: Mỗi nhà đầu tư đều có phong cách, quan điểm đầu tư chứng khoán khác nhau. Đối với những nhà đầu tư giá trị, họ sẽ ưu tiên các mã cổ phiếu Bluechips và Midcap. Còn với các nhà đầu tư ưa mạo hiểm, mong muốn lợi nhuận cao có thể đầu tư các cổ phiếu Penny.
Sự kiên nhẫn: “Dục tốc bất đạt” đây là phương châm của các nhà đầu tư. Làm việc gì cũng cần phải có thời gian mới đem lại kết quả, đầu tư cũng vậy hôm nay đầu tư, ngày mai không thể lập tức sinh lời được. Cần phải dành thời gian phân tích thị trường kỹ lưỡng và đôi khi phải chờ đợi khá lâu để nắm bắt được cơ hội tốt.
Phân tích thông tin: Đây là yếu tố hết sức cần thiết mà nhiều người đã bỏ qua. Bạn cần phải biết nắm bắt, cập nhập cũng như phân tích các thông tin về vĩ mô, về thị trường, công ty chứng khoán cũng như các quy định của nhà nước để tránh được những rủi ro về thông tin trong đầu tư. Đồng thời biết được ngành nghề hay doanh nghiệp nào sẽ được hưởng lợi cũng như bị hạn chế để đầu tư cho hợp lý.
Chấp nhận rủi ro: Trước khi tham gia đầu tư, bạn cần phải liệt kê ra được những rủi ro mà nó có thể xảy ra. Đồng thời phải chấp nhận được rủi ro mà nó đem lại. Từ đó có thể chọn được danh mục đánh bay mọi nỗi sợ.
Trên đây là những “vũ khí” mà Wikinvest rút ra được để chia sẻ cho các nhà đầu tư đặc biệt là những nhà đầu tư F0 có thể tránh được tâm lý lung lay khi tham gia thị trường chứng khoán.
